Promocija zbornika radova "25 godina Narodne skupštine Republike Srpske" na ANURS

Na Akademiji nauka i umjetnosti Republike Srpske u Banjaluci danas je održana promocija zbornika radova „Dvadeset pet godina Narodne skupštine Republike Srpske“.

Promociji zbornika prisustvovali su predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nedeljko Čubrilović, predsjednik Vlade Republike Srpske Željka Cvijanović, predsjednik Ustavnog suda Republike Srpske Džerard Selman, ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Milenko Savanović, ministar nauke i tehnologije Republike Srpske Jasmin Komić, ministar saobraćaja i veza Republike Srpske Neđo Trninić, ministar porodice, omladine i sporta Republike Srpske Jasmina Davidović, generalni sekretar Narodne skupštine Republike Srpske Marko Aćić, narodni poslanici i brojne druge zvanice i gosti.

O značaju zbornika „Dvadeset pet godina Narodne skupštine Republike Srpske“ u Velikoj sali ANURS govorili su predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nedeljko Čubrilović, predsjednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske Rajko Kuzmanović i akademik Snežana Savić.

Govor predsjednika Čubrilovića objavljujemo u cjelosti:

Zahvaljujem vam na učešću na promociji Zbornika radova „Dvadeset pet godina Narodne skupštine Republike Srpske“, koja je sastavni dio ovogodišnjeg obilježavanja godišnjice postojanja i rada Narodne skupštine Republike Srpske.

Prethodna, jubilarna godina obilježena je dostojno veličini i značaju najvišeg političkog, predstavničnog i narodnog organa Republike Srpske.

Ovu promociju obavljamo na dan kada je počeo proces konstituisanja Republike Srpske, s ciljem očuvanja našeg teritorijalnog, političkog, nacionalnog, duhovnog identiteta i subjektiviteta u Bosni i Hercegovini.

Izražavamo posebnu zahvalnost Akademiji nauka i umjetnosti Republike Srpske i javnim univerzitetima u Banjoj Luci i Istočnom Sarajevu, koji su pod pokroviteljstvom  Narodne skupštine, u izvanrednoj saradnji pripremili i organizovali naučno-stručni skup. Značaj održanog skupa potvrđuju referati iz različitih oblasti u okviru nadležnosti parlamenta, pripremljenih od strane naučnih, stručnih i javnih radnika.

Zbornik radova je, bez sumnje, cjelovita i sveobuhvatna analiza normativnog i stvarnog, korisno djelo koje predstavlja značajan doprinos ustavno-pravnoj literaturi o parlamentu kao važnoj ustavnoj instituciji, o razvoju parlamentarnog života i parlamentarizma.

Objavljeni su radovi koji su u duhu kritičkog sagledavanja organizovanja i funkcionisanja, istorijske uloge i uspješnog učešća i doprinosa Narodne skupštine u svim fazama razvoja Republike Srpske. Prvenstveno, radi se o očuvanju i zaštiti entiteta i vitalnih nacionalnih interesa naroda i njihovog državotvornog statusa u procesu izgradnje i zaštiti ustavnosti i zakonitosti, vladavine prava, načela podjele vlasti i parlamentarne demokratije, stvaranja, funkcionisanja i zaštite pravnog sistema, poretka i pravnog reda.

Narodna skupština je dala značajan doprinos institucionalnom utemeljenju, očuvanju, stabilizaciji i razvoju Republike Srpske, njenom međunarodnom priznavanju i afirmaciji, očuvanju dejtonskog kapaciteta, te specijalnih i paralelnih veza sa Republikom Srbijom.

Narodna skupština je osnovni stub našeg ustavnopravnog i političkog sistema. Ona izražava osnovne interese i potrebe građana, utvrđuje opšti okvir ekonomske, socijalne i društvene politike.

Narodna skupština svoju ustavnu nadležnost vrši donošenjem pravednih i provodivih zakona i drugih propisa, i vrši efikasan nadzor i političku kontrolu njihovog izvršavanja. U procesu odlučivanja, neophodno je obezbjediti prednost javnog, odnosno opšteg nad pojedinačnim interesima, u skladu sa najboljim savremenim praksama i usaglašena sa evropskom pravnom tekovinom.

Neophodna je puna i funkcionalna saradnja u sprovođenju mjera i aktivnosti svih organa i institucija u Republici i njenih predstavnika u zajedničkim organima i institucijama Bosne i Hercegovine. Takav pristup doprinijeće očuvanju i zaštiti ustavotvorne i zakonodavne nadležnsti Republike Srpske, pogotovo one koja se sve više urušava sudskim odlukama na nivou Bosne i Hercegovine.

Zakonodavnu vlast u Republici Srpskoj vrši i Vijeće naroda. Zakoni i drugi propisi koje izglasa Narodna skupština, a koji se odnose na pitanja vitalnog nacionalnog interesa bilo kojeg od konstitutivnih naroda, stupaju na snagu tek nakon usvajanja u Vijeću naroda.

Međutim, ovaj ustavni i pravni institut zaštite vitalnog nacionalnog interesa često se grubo zloupotrebljava i politizuje. Stoga, parlamentarna i ustavnosudska praksa ukazuju na neopodnost normativnog preciziranja pitanja vitalnog nacionalnog interesa, oblika njegove povrede i zaštite, te uspostavljanje odgovarajućih pravnih standarda i jednostavnijih i racionalnijih procedura.

Posebno je važno da su izvršna, pravosudna i upravna vlast organizovane, efikasne i djelotvorne, da su ekonomski, socijalni i politički planovi i projekti realni i provodivi, da se ostvaruju interesi i potrebe naroda i građana.

Nedavna događanja u radu Narodne skupštine, od strane parlamentarne opozicije, imaju za cilj njeno blokiranje, do fizičkog onemogućavanja rada, preduzimanjem vanparlamentarnih radnji i instrumenata.

Smatramo da je, u skladu sa dobrom praksom u parlamentarnom životu, neophodno preduzimanje svih pravnih i političkih mjera i aktivnosti na suzbijanju ovih pojava i sprečavanju političke nestabilnosti i blokade u radu najviših organa vlasti, u skladu sa Ustavom, zakonom i parlamentarnom regulativom. Narodna skupština je preduzela predviđene pravne mjere i legitimne sankcije isključenja sa sjednice.

Neophodno je sačuvati jedinstvo i stabilnost skupštinske većine, kao osnovne garancije u kontinuitetu rada i ostvarivanju osnovnih ustavnih i zakonskih nadležnosti Narodne skupštine.

Narodna skupština je utemeljena na demokratskoj vlasti većine, kao i na pravima manjine, što podrazumijeva postojanje pune tolerancije i saradnje u sporovođenju ključnih politika koje su od interesa za Republiku Srpsku.

Narodna skupština, kao najviše predstavničko tijelo, jeste mjesto gdje narod, preko svojih neposredno biranih predstavnika, odlučuje o pitanjima od zajedničkog i opšteg interesa i o najznačajnijim pitanjima za život i razvoj.

Osnovni čuvari demokratije, na prvom mjestu, su Ustav i zakon, a zatim legitimno izabrana vlast, odnosno politički predstavnici naroda. Dakle, svi oni koji su dobili povjerenje na izborima da bi upravljali javnim poslovima.

Republika Srpska je danas politički, ekonomski i socijalno stabilna i samoodrživa. Međutim, sve je to teško ostvariti u bosanskohercegovačkoj neslobodnoj, podijeljenoj i nedovršenoj državi i društvu. Od prvorazrednog značaja je prestanak oslanjanja na predstavnike međunarodne zajednice, umjesto na legalno izabrane organe domaće vlasti.

Samo sa punom odgovornošću i sviješću o ulozi i značaju postojanja i rada Narodne skupštine, uz korišćenje svih pravnih i političkih sredstava, možemo postići ujedinjenje i ostvarivati volju i želje naših naroda i građana.