PITANJE:
Narodni poslanik Sonja Karadžić-Jovičević, Klub poslanika SDS-SRS RS postavila je na Osmoj sjednici održanoj 8. decembra 2015. godine
POSLANIČKO PITANJE
MINISTARSTVU TRGOVINE I TURIZMA
Čime objašnjavate namjeru da donesete odluku o zaštiti parka prirode ''Javorina'' i time ŠG ''Jahorina'' ostavite bez 42% površine visokih šuma, budžet opštine Pale uskratite za cca 3.000.000,00 KM, uzrokujete gubitak radnih mjesta i spriječite dalji razvoj, unapređenje, proširenje postojeće i izgradnju nove infrastrukture, i kakvo dobro mislite da će da odluka donijeti?
ODGOVOR:
Broj: 15.04-011-446/15
Datum: 23.12.2015. godine
NARODNA SKUPŠTINA
REPUBLIKE SRPSKE
Predmet: Odgovor na poslaničko pitanje, dostavlja se
Narodni poslanik Sonja Karadžić-Jovičević, na Osmoj sjednici Narodne skupštine Republike Srpske, održanoj 08, 09, i 10. decembra 2015. godine, postavila je sljedeće poslaničko pitanje:
- Čime objašnjavate namjeru da donesete Odluku o zaštiti parka prirode „Javorina“ i time Šumsko gazdinstvo „Jahorina“ ostavite bez 42% površine visokih šuma, budžet opštine Pale uskratite za cca 3.000.000,00 KM, uzrokujete gubitak radnih mjesta i spriječite dalji razvoj, unapređenje, proširenje postojeće i izgradnju nove infrastrukture i kakvo dobro mislite da će odluka donijeti?
U skladu sa članom 82. Poslovnika o radu Vlade Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 10/09), kao i članom 264. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 31/11) dajemo slijedeći:
ODGOVOR
Područje planine Jahorine je područje koje se odlikuje izuzetnom biološkom raznovrsnošću koja se ispoljava kroz florističke, vegetacijske, faunističke i ekosistemske vrijednosti. Radi ovih karakteristika, kao i zbog specifičnih morfoloških i klimatskih uslova, šumskih resursa i drugih prirodnih karakteristika, Jahorina je 1949. godine proglašena turistički zaštićenim prostorom (Službeni glasnik NR BiH, br. 50/49). Istovremeno, Rješenjem Zemaljskog zavoda za zaštitu spomenika kulture i prirodnih rijetkosti u Sarajevu (broj 19, od 30. aprila 1954. godine), Jahorina je proglašena i zaštićena kao turističko-rekreaciono područje, a u kategoriji područja vanredne ljepote Jahorina je pod zaštitom od 1957. godine.
Prostornim planom Republike Srpske do 2015. godine („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 86/07), Jahorina je predviđena za zaštitu u kategoriji V - zaštićeni pejzaži, što je potvrđeno i Izmjenama i dopunama Prostornog plana Republike Srpske do 2025. godine („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 15/15). S tim u vezi, pridržavajući se odredbi Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 20/14) pristupilo se postupku proglašavanja zaštićenog područja.
Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa je na osnovu sprovedenog istraživanja, vrednovanja i kategorizacije prirodnih i kulturno - istorijskih vrijednosti planine Jahorina izradio Stručnu osnovu za proglašenje područja planine Jahorina zaštićenim područjem, u kategoriji zaštićeni pejzaž, nakon čega su pribavljena mišljenja Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i Javnog preduzeća šumarstva „Šume Republike Srpske“.
S obzirom na dostavljene primjedbe, ovo ministarstvo je zatražilo od Republičkog zavoda za zaštitu kulturno – istorijskog i prirodnog nasljeđa izmjenu stručne osnove, u smislu promjene kategorije zaštićenog područja odnosno uspostavljanje parka prirode, kao kategorije koja dozvoljava privredne i druge djelatnosti i radnje kojima se ne ugrožavaju njegova bitna obilježja i vrijednosti, te utvrđivanja mjera zaštite i načina obavljanja privrednih djelatnosti i korišćenja prirodnih vrijednosti.
Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa izradio je i dostavio izmijenjenu Stručnu osnovu za zaštitu planinskog masiva Jahorina, te je zbog usaglašavanja stavova, a u cilju zaštite, razvoja, uređenja i upravljanja budućim zaštićenim područjem, održano nekoliko sastanaka, kojima su prisustvovali predstavnici Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Direkcije JPŠ „Šume Republike Srpske“, Šumskog gazdinstva „Jahorina“ Pale i Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa.
Nakon razmatranja primjedbi, prijedloga i sugestija sa navedenih sastanaka Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa je izvršio dodatne korekcije Studije zaštite, te istu dostavio ovom ministarstvu, koje je u skladu sa članom 63. Zakona o zaštiti prirode izradilo Prijedlog odluke o zaštiti Parka prirode „Javorina“. Na osnovu čl. 60. i 62. Zakona o zaštiti prirode navedenu Studiju zaštite i Prijedlog odluke ovo ministarstvo je dostavilo na mišljenje nadležnim ministarstvima i zainteresovanim stranama. Pribavljena mišljenja nisu u suprotnosti sa Prijedlogom odluke, a sve dostavljene primjedbe i sugestije su uvažene.
U Prijedlogu odluke je definisano sljedeće, i to tač. III i IV:
- Ukupna površina Parka prirode „Javorina“ je 11.546,68 ha,
- Na području Parka prirode „Javorina“ uspostavljaju se režimi zaštite I, II i III stepena,
- površina režima zaštite I stepena je 962,68 ha odnosno 8,34%,
- površina režima zaštite II stepena je 676,68 ha odnosno 5,86%
- površina režima zaštite III stepena je 9.144,04 ha odnosno 79,19%
- površina koju obuhvata Regulacioni
plan Posebnog područja Jahorina 763,28 ha odnosno 6,61%
Šumski ekosistemi I i II stepena zaštite imaju učešće od 15,74 % u ukupnoj površini šuma Parka prirode, a šumske površine III stepena sa 84,26 %. Strogi šumski rezervati zauzimaju samo 0,4 % šumskih ekosistema.
- Prijedlogom odluke, shodno članu 63. stav 1. tačka d) Zakona o zaštiti prirode, a vezano za poslove šumarstva, propisano je sljedeće:
- Zabranjuje se u okviru režima zaštite I stepena korišćenje prirodnih bogatstava i isključuju se svi drugi oblici korišćenja prostora i aktivnosti, izuzev naučnih istraživanja, kontrolisane edukacije i interventnih aktivnosti u akcidentnim situacijama,
- Zabranjuje se u okviru režima zaštite II stepena čista sječa u prirodnim sastojinama i krčenje šuma, kresanje lisnika i prekomjerno korišćenje drvne mase u odnosu na ciljeve i principe gazdovanja šumama.
Važno je istaći, a vezano za poslove šumarstva, da u okviru režima zaštite III stepena nije zabranjeno provoditi redovne aktivnosti na planskom iskorišćavanju šuma, u skladu sa važećom Šumskoprivrednom osnovom.
U skladu sa Zakonom o zaštiti prirode, park prirode je kategorija zaštićenog područja u kojoj su dozvoljene privredne i druge djelatnosti i radnje kojima se ne ugrožavaju njegova bitna obilježja i vrijednosti. U skladu sa članom 75. stav 8. Zakona, za upravljača Parka prirode „Javorina“ je predloženo Javno preduzeće šumarstva „Šume Republike Srpske“, Šumsko gazdinstvo „Jahorina“ Pale, a Skijalištem, kao i posebno uređenim površinama namijenjenim za skijaše i druge specijalizovane zimske aktivnosti, upravlja akcionarsko društvo Olimpijski centar „Jahorina“ Pale, u skladu sa posebnim propisima.
Razlozi za donošenje Prijedloga odluke imaju za cilj zaštitu, očuvanje, obnovu i unapređenje ekosistema, zaštitu i očuvanje biodiverziteta, zaustavljanje dalje degradacije svih komponenata ekosistema (uništavanje, ugrožavanje, neplansko i neracionalno korišćenje prirodnih vrijednosti i resursa), revitalizaciju dijelova područja, njegovih prirodnih i stvorenih vrijednosti, shodno stepenu nastalih promjena, planiranje vrste, načina i mogućih aktivnosti u zaštićenom području kroz izradu odgovarajućih dokumenata, rekreaciju, sport i turizam uskladiti sa zaštitom prirode, suzbijanje neplanske izgradnje, usklađivanje organizacije, uređenja i korišćenja prostora zaštićenog dobra s utvrđenim režimima zaštite, obezbjeđenje uslova za prezentaciju zaštićenog dobra i njegovih prirodnih i kulturno-istorijskih vrijednosti, obezbjeđenje naučno-stručnih istraživanja u zaštićenom prirodnom dobru, uspostavljanje monitoringa različitih komponenti ekosistema zaštićenog područja.
Proglašavanje Parka prirode treba da doprinese razvoju opština Pale i Trnovo u smislu zadovoljenja naučnih, obrazovnih, duhovnih, estetskih, kulturnih, turističkih, zdravstveno-rekreativnih potreba i ostalih djelatnosti usklađenih sa tradicionalnim načinom života i načelima održivog razvoja.
Postupak proglašavanja zaštićenih prirodnih dobara, ministarstvo vodi u skladu sa odredbama Zakona o zaštiti prirode, kojim je propisano da se akt o proglašenju zaštićenog područja donosi na osnovu Studije, koju izrađuje Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa. U postupku proglašavanja zaštićenog područja, shodno članu 60. Zakona o zaštiti prirode, neophpodno je pribavljanje mišljenja nadležnih ministarstava, kao i obezbjeđivanje učešća javnosti, tokom izrade akta o proglašenju zaštićenog područja, putem javnog uvida u opštini na čijem se području nalazi buduće zaštićeno područje, te objave akta na internet stranici ovog ministarstva i u jednom od dnevnih listova, a u skladu sa članom 15. Zakona.
Poštujući navedene odredbe, ovo ministarstvo je pripremilo prijedlog Odluke o zaštiti Parka prirode „Javorina“, pribavilo neophodna mišljenja, te omogućilo učešće javnosti, putem javnog uvida, uz napomenu da je predmetni postupak još uvijek u toku, a nakon usaglašavanja stavova svih zainteresovanih strana postupak će biti nastavljen u skladu sa odredbama Zakona o zaštiti prirode.
MINISTAR
Srebrenka Golić