PITANJE:
Narodni poslanik Jelena Trivić, Klub poslanika PDP, postavila je na Osmoj sjednici održanoj 3. decembra 2019. godine
POSLANIČKO PITANJE
MINISTARSTVU PRAVDE
Zakonom o stvarnim pravima propisano je da imovina stečena teretnim pravnim poslom postaje svojina preduzeća.
- Kakvo je vaše tumačenje ove odredbe u odnosu na poljoprivredno zemljište koje je, primjera radi, „RATARSTVO“ A.D. Nova Topola sticalo kupovinom odnosno teretnim pravnim poslom, o čemu posjeduje originalnu dokumentaciju za parcele u površini od cca 7.500 hektara?
U preduzeću „RATARSTVO“ A.D. u stečaju Nova Topola je u prethodnom periodu, a prije dolaska novog stečajnog upravnika Kovačević Duška (2014. godine), Osnovni sud u Gradišci i gruntovnica, odnosno katastar proveo upis vlasništva u korist preduzeća na cca 950 hektara, a za parcele u površini od 1.250 hektara ostalo je u postupku koji je po nečijem zahtjevu jednostavno prekinut.
Vlada Republike Srpske je 2014. godine bila formirala radnu grupu čiji je cilj bio da jednostavno popiše poljoprivredno zemljište u posjedu i vlasništvu „RATARSTVA“ i prenese na Vladu Republike Srpske, iako zato nije postojao pravni osnov.
Bio je očit primjer miješanja državne uprave u sudski postupak.
Šta će se desiti:
- Ako se ne provede unovčenje poljoprivrednog zemljišta, povjerioci neće biti namireni pa ni Fond PIO po osnovu priznatih potraživanja u iznosu od 1.136.455,20 KM pa i ovih 1.417.792,35 KM koliko je isplaćeno radnicima za preuzeto potraživanje,
- Ako se provede unovčenje poljoprivrednog zemljišta, a za što ima zakonskog osnova, onda su ovi radnici koji su prihvatili ustupanje potraživanja prevareni,
- U tom slučaju, na koga prelazi preuzeto potraživanje od radnika. Da li na Fond PIO prema ugovoru sa radnicima ili na stvarnog davaoca sredstava, odnosno Vladu Republike Srpske?
O b r a z l o ž e nj e
Ovaj stečajni postupak otvoren je 05. 05. 2018. godine.
Tadašnji stečajni upravnik, a nakon stupanja na snagu Zakona o stvarnim pravima (2010. godine), kojim je regulisano da imovina stečena teretnim pravnim poslom postaje svojina preduzeće, a kako „Ratarstvo“ A.D. Nova Topola posjeduje original dokumentaciju po kojoj je KUPILO i PLATILO cirka 10.000 hektara poljoprivrednog zemljišta, pokrenuo je postupak upisa tog zemljišta u vlasništvo „Ratarstva“. Taj postupak je provodio Osnovni sud u Gradišci i gruntovnica tog suda i pravosnažno je okonačano više predmeta po katastarskim opštinama sa površinom od cca 950 hektara a 1.250 hektara je ostalo u radu kod nadležnog Suda i gruntovnice. U tim postupcima uključivalo se i Pravobranilaštvo Republike Srpske.
U ranijem postupku na „Ratarstvo“ je upisano vlasništvo na 1.250 poljoprivrednog zemljišta.
Uslijedile su izmjene tog zakona tako da je navedeno da to pravo ostvaruje samo preduzeće u 100% vlasništvu Vlade Republike Srpske, pa je Odlukom Ustavnog suda takva diskriminirajuća odredba ukinuta i na snazi je ostala ranija odredba.
Pozivajući se na navedene psotupke tadašnji stečajni upravnik Vujančević Slavko je 2011. godine podnio zahtjev Vladi Republike Srpske da preuzme u cjelosti i prava i obaveze „RATARSTVA“ gdje bi, pored imovine u vidu objekata i građevinskog zemljišta procijenjenog na cca 17 miliona KM, Vlada Republike Srpske preuzela i vlasništvo na cca 7.500 hektara poljoprivrednog zemljišta čije vrijednost se procjenjivala na više stotina miliona KM, a da Vlada Republike Srpske isplati cca 10.000,000,00 KM radi namirenja povjerilaca od čega je cca 5.000.000,00KM bilo po osnovu potraživanja vladinih institucija (porezi, doprinosi i sl.).
Materijal je bio uvršten u dnevni red sjednice Vlade ali je po „nečijem“ zahtjevu skinut sa dnevnog reda, a bez obrazloženja.
Stečajni postupak Vujančević Slavko je predlagao i da se u postupak preuzimanja imovine „RATARSTVO“ uključi i Poljoprivredni institut Banja Luka, tako što bi se njegova imovina u Gradu Banja Luka unovčila, a poljoprivredno zemljište u Trapistima od 30 hektara pretvorilo u građevinsko i tako unovčilo i tim sredstvima uplatilo potraživanje povjerilaca, a istom ustupili objekti i poljoprivredno zemljište, zavisno od potrebe u Topoli.
Efekat bi bio veoma pozitivan, kako za okončanje stečajnog postupka, tako i za stvaranje uslova da Poljoprivredni institut unaprijedi i poveća svoju djelatnost, a da Vlada Republike Srpske na zakonit način postane vlasnik poljoprivrednog zemljišta.
Ovakav plan je bio prihvaćen od strane tadašnjeg direktora Poljoprivrednog instituta prof. Markovića, ali sve to nije bilo dovoljno, a očito su protiv toga bili oni koji su to zemljište koristili na nezakonit način i bez naknade jer je uticalo na njihove interese.
Vlada je na nezakonit način, jer se radilo o imovini „Ratarstva“, poljoprivredno zemljište ustupala pod koncesije „Farmlandu“ 3.000 hektara, i drugim pravnim i fizičkim licima.
Postavlja se pitanje i danas ko u stvari koristi sve to zemljište i po kom pravnom osnovu i za čiji račun.
Kako prijelozi stečajnog upravnika Vujančević Slavka nisu dali rezultate, isti 2014. godine podnosi zahtjev za razrješenje, a na njegovo mjesto, odnosno za novog stečajnog upravnika postavlja se Kovačević Dušan iz Kozarske Dubice, za kog postoji osnovana sumnja da je na nezakonit način stekao diplomu fakulteta pa sve do doktora ekonomskih nauka.
I ako o tom u javnosti se otvoreno komentariše, institucije Republike Srpske ništa nisu preduzele da to ispitaju.
Na njegov prijedlog, iako je jasno da je stečajni postupak sudski postupak, Vlada Republike Srpske 2014. godine formira radnu grupu sa zadatkom popisa poljoprivrednog zemljišta a u svrhu upisa istog na Vladu Republike Srpske kao navodnog vlasnika a bez zakonskog pravnog osnova, čime se direktno šteti stečajna masa i onemogućava namirenje povjerilaca.
Pod pritiskom radnika kao povjerilaca, angažovanjem advokata iz Sarajeva na koje se nije moglo uticati, ovaj postupak upisa poljoprivrednog zemljišta na Vladu Republike Srpske je prekinut, pa se onda pristupilo ideji da se radnici namire pa makar i preko Fonda PIO i time onemoguće da dalje utiču na ovaj postupak.
Sad kad 19 radnika, svjesno da se nešto krije iza postupaka Fonda PIO i Vlade Republike Srpske koja je doznačila ta sredstva za preuzimanje potraživanja, odbili da prihvate takvu ponudu, tražeći i kamate u visini glavnice, predstavnik Pravobranilaštva Republike Srpske koji je na nezakonit način izabran u Odbor povjerilaca, jer raniji članovi Odbora povjerilaca nisu na zakonit način razriješeni dužnosti, predlaže da se cjelokupno poljoprivredno zemljište bez naknade prenese na Vladu Republike Srpske, iako većina povjerilaca nije namirena.
Sumnju u neregularnost postupka Fonda PIO Republike Srpske je i zapošljavanje sina stečajnog upravnika Duška Kovačevića u Filijalu Prijedor, a potom u Kozarsku Dubicu, iako svi znaju da on nema adekvatnu diplomu za takav posao, odnosno ako ima, onda se radi o kupljenoj diplomi.
Zbog svih ovih nezakonitosti radnici putem svojih advokata iz Sarajeva podnijeli su više krivičnih prijava protiv odgovornih za mnoge nezakonitosti u ovom stečajnom postupku.
ODGOVOR:
Broj: 21.01/052-877/19
Datum: 21.01.2020. godine
NARODNA SKUPŠTINA
REPUBLIKE SRPSKE
PREDMET: Odgovor na poslaničo pitanje, d o s t a v lj a s e
Narodni poslanik Trivić Jelena, Klub poslanika PDP, na 8. Sjednici Narodne skupštine Republike Srpske, održanoj 03. decembra 2019. godine, postavila je sljedeće poslaničko pitanje:
„Zakonom o stvarnim pravima propisano je da imovina stečena teretnim pravnim poslom postaje svojina preduzeća. Kakvo je vaše tumačenje ove odredbe u odnosu na poljoprivredno zemljište koje je primera radi „PATAPCTBO” A.D. Nova Topola sticalo kupovinom odnosno teretnim pravnim poslom, o čemu posjeduje originalnu dokumentaciju za parcele u površini od cca 7.500 hektara?“
U skladu sa članom 80. Poslovnika o radu Vlade Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 123/18) kao i članom 264. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 31/11 i 34/17), dajemo sljedeći
O D G O V O R
Zakon o stvarnim pravima Republike Srpske („Službeni glasnik RS“ broj 124/08, 3/09, 58/09, 95/11, 60/15 i 107/19) ne sadrži odredbu koja propisuje da imovina stečena teretnim pravnim poslom postaje svojina preduzeća.
Odredbom člana 324. stav 1. navedenog zakona je propisano da, ako posebnim zakonom nije drugačije propisano, pravo upravljanja, korištenja ili raspolaganja, kao osnovno pravo na stvarima u društvenoj, odnosno državnoj svojini, koje do stupanja na snagu ovog zakona nisu postala svojina drugog lica, pretvara stupanjem na snagu u pravo svojine njegovog dosadašnjeg nosioca ili njegovog pravnog slijednika, ako te stvari mogu biti predmet svojine.
Kako se svojina navedenog preduzeća nad predmetnim nekretninama utvrđuje po posebnim zakonima, Zakonu o privatizaciji državnog kapitala u preduzećima („Službeni glasnik RS“ broj 51/06, 1/07, 53/07, 41/08, 58/09, 79/11 i 28/13), koji zakon u članu 8. stav 1. propisuje da predmet privatizacije na osnovu ovog zakona ne mogu biti prirodna bogatstva, dobra u opštoj upotrebi, objekti od opšteg kulturnog i istorijskog značaja, koja su preduzeću data na korišćenje, dok je stavom 2. propisano da se status građevinskog i poljoprivrednog zemljišta utvrđuje posebnim zakonima, odnosno Zakonom o poljoprivrednom zemljištu („Službeni glasnik RS“ broj 93/06, 86/07, 14/10, 5/12 i 58/19) koji zakon članom 1. stav 2. propisuje da je poljoprivredno zemljište prirodno bogatstvo i dobro od opšteg interesa, koje shodno odredbama člana 8. Zakona o stvarnim pravima uživa posebnu zaštitu.
Napominjemo da stečajnu masu preduzeća može činiti samo ona imovina na kojoj preduzeće ima upisano pravo svojine, a ne izvedena prava na društvenoj/državnoj svojini, odnosno pravo raspolaganja, upravljanja ili korišćenja, koja nisu u zakonom propisanom postupku pretvorena u pravo svojine.
S poštovanjem,
Dostavljeno: D I R E K T O R
1. Naslovu,
2. Arhiva. Bosiljka Predragović, dipl. pravnik